Miejski portal informacyjny:
Poznań, Luboń, Puszczykowo, Buk, Czerwonak

Fundusze Europejskie dla Wielkopolski na lata 2021-2027 to nowa nazwa programu regionalnego, która zastąpi wcześniejszy Wielkopolski Program Regionalny. Podczas konferencji konsultacyjnej, która odbyła się 30 września 2021 r. zaprezentowano projekt dokumentu. Tym samym oficjalnie zainaugurowano konsultacje nowego programu, które potrwają do 5 listopada 2021 r.

Z powodu wzrastającej liczby zakażeń na COVID-19, wydarzenie odbyło się w formule online na terenie Międzynarodowych Targów Poznańskich.

Konferencję rozpoczął Marszałek Marek Woźniak:

Marszałek zwrócił także uwagę, jak ważny dla Wielkopolski jest obszar interwencji dotyczący ochrony klimatu.

Marszałek zapowiedział także spotkania subregionalne po zakończeniu procesów negocjacyjnych z KE.

Mniej pieniędzy

Wielkopolska jest jednym z najszybciej rozwijających się polskich regionów. To spowodowało, że została zakwalifikowana do regionów przejściowych (zamożniejszych), czyli takich, które osiągnęły 75% PKB na mieszkańca średniej unijnej. Choć to nieznaczne przekroczenie (raptem 1 punkt), ale oznacza zmniejszenie alokacji unijnej dla regionu. Będziemy mieli do dyspozycji w sumie 2,058 mld euro (w perspektywie 2014+ było to ok. 2,45 mld euro). Kwota ta uwzględnia trzy źródła finansowania programu: Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego i Europejski Fundusz Społeczny (1,67 mld euro) oraz Fundusz Sprawiedliwej Transformacji (387 mln euro), który będzie dedykowany subregionowi konińskiemu.

Przypomnijmy, że w marcu tego roku nasz region startował z poziomu 1,07 mld euro w ramach polityki spójności oraz 387 mln euro z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji.

Niżej jest tylko region mazowiecki stołeczny, a dla porównania, najwięcej pieniędzy na 1 mieszkańca otrzymają województwa z Polski Wschodniej.

Główne obszary

Mniej pieniędzy dla Wielkopolski to wcale nie jedyny problem. Beneficjenci do unijnych projektów będą musieli dołożyć co najmniej 30 procent własnych środków (wcześniej około 15 procent). Po drugie, trzeba liczyć się z tym, że obszary, na które będzie można te pieniądze wydać, będą bardziej ograniczone niż w innych regionach. Nastąpi większa koncentracja tematyczna. To ma swoje przełożenie na zapisy projektu programu Fundusze Europejskie dla Wielkopolski, gdzie na pierwszym miejscu stawiane są kwestie Europejskiego Zielonego Ładu. Horyzontalnie traktowany jest aspekt ekologii. Mówi się o gospodarce zielonej, modernizacji infrastruktury komunalnej, bioróżnorodności, przede wszystkim z myślą o poprawie aspektów środowiskowych w regionie i na rzecz wspomnianego Zielonego Ładu.

Kwestie środowiska mają szczególne znaczenie w gospodarce o obiegu zamkniętym, gospodarce o ograniczonym zużyciu zasobów, w której liczy się ekoprojektowanie (a więc włączenie ekologii w produkcję zanim zostanie uruchomiona linia produkcyjna). Niezwykle istotna dla Wielkopolski jest retencja, w szczególności retencja naturalna. Równie ważnym obszarem będzie gospodarka, z podkreśleniem roli innowacyjności, cyfryzacji, w tym robotyzacji i automatyzacji. Kontynuowane będzie wzmacnianie edukacji i szkolnictwa dostosowanego do wyzwań gospodarki i potrzeb rynku pracy, dotyczy to zwłaszcza szkolnictwa zawodowego.

Kolejnym ważnym tematem jest cyfryzacja usług publicznych, poczynając od opieki zdrowotnej, przez edukacje, a kończąc na administracji w samorządach (zgodnie z Europejska Agenda Cyfrowa).Nie zapomina się w programie o ludziach najsłabszych (seniorach, osobach z niepełnosprawnościami) i włączeniu społecznym (zgodnie z Europejskim filarem praw socjalnych). Ponadto, podkreśla się znaczenie dobrej jakości usług w środowiskach lokalnych (deinstytucjonalizacja). Istotna role w integracji społecznej odgrywają projekty z obszaru kultury i rewitalizacji.

Szerszy kontekst

Ostateczny kształt projektu programu Fundusze Europejskie dla Wielkopolski, który zostanie wysyłany do zatwierdzenia przez Komisję Europejską, będzie wypracowany w konsultacjach społecznych – te potrwają do 5 listopada 2021 r. Konferencja była okazją do rozpoczęcia tej dyskusji, ale również okazją do omówienia nowego budżetu unijnego – jego wyzwań i głównych kierunków. O tym wszystkim opowiadali goście specjalni z Brukseli. 

O silnym wymiarze społecznym polityki spójności opowiadała Cinzia Masina, zastępca dyrektora Wydział ds. Polski, Czech i Słowacji w Dyrekcji Generalnej ds. Zatrudnienia, Spraw Społecznych i Włączenia Społecznego Komisji Europejskiej (DG EMPL KE). 

Z kolei Jan Olbrycht – poseł do Parlamentu Europejskiego odniósł się z uznaniem do planów Sprawiedliwej Transformacji z myślą o Wielkopolsce Wschodniej.

Trwają konsultacje

Uczestnicy konsultacji zadawali pytania online. Na część z nich udało się odpowiedzieć, natomiast pozostałe uwagi/opinie można zgłaszać za pośrednictwem specjalnego formularza.

Ta sama formuła konsultacyjna była wykorzystywana na etapie opracowywania dokumentu. Bo projekt programu nie był tworzony „zza biurka urzędnika”, a wręcz przeciwnie. W ostatnich miesiącach odbyło się około 20 spotkań Zespołu Wielkopolska 2021+ oraz 10 spotkań Grupy Konsultacyjnej Wielkopolska 2021+. Gremia składające się z przedstawicieli strony rządowej, samorządowej, ale także partnerów społeczno-gospodarczych wypracowały główne kierunki obecnie konsultowanego dokumentu.

Wojciech Jankowiak, Wicemarszałek Województwa Wielkopolskiego podsumowując konferencję zaznaczył, że wciąż jesteśmy na etapie uzgodnień, chociażby planu transportowego województwa. -

i dodaje, że już dziś chcielibyśmy realizować nasze plany i zamierzenia, ale przed nami jeszcze sporo pracy.